رویکرد حذف بزرگراهها در طرح جدید شهری دالاس آمریکا
چگونه طرح جدید شهری مرکز شهر دالاس میتواند بزرگراه‌های مرکز شهر دالاس را برای همیشه تغییر داده و موجب تحریک حیات شهری جدید در این شهر بشود؟
طرح جدید اداره حمل‌ونقل تگزاس برای مرکز شهر دالاس سناریویی با رویکرد حذف آزادراه‌ها است.
این عکس هوایی، مرکز شهر دالاس را نشان میدهد که در محاصره بزرگراه‌های مختلف قرارگرفته است. برای به روز کردن آزادراه‌های قدیمی و رو به افول این شهر تاکنون طرح‌های گوناگونی ارائه‌شده است. یکی از این طرح‌ها حذف کامل آزادراه 345 است.
بر طبق گزارش دپارتمان حمل‌ونقل تگزاس که اخیراً منتشرشده است گزینه‌های مختلفی برای کاهش تراکم ترافیک در بزرگراه‌های قدیمی این شهر که محلات شهری را از مراکز اقتصادی جدا کرده‌اند ارائه‌شده است. یکی از این گزینه‌ها حذف بزرگراه بین ایالتی 345 است. بزرگراهی مرتفع که آزادراه مرکزی را به بزرگراه بین ایالتی 45 متصل می‌کند.
شکل زیر نشان میدهد که با حذف بزرگراه 345 چه مقدار زمین میتواند آزادسازی شود.
این مطالعه بررسی کرده است که در صورت صرف صدها میلیون دلار برای مدفون کردن بزرگراه 20 خطه و جایگزین کردن آن با یک راه مسطح 6 خطه تاخیر ترافیکی بدتر نخواهد شد اگرچه تراکم ترافیک در راههای اطراف افزایش مییابد. از سوی دیگر با حذف بزرگراه فرصت های ساخت و ساز مسکن شهری افزایش خواهد یافت که موجب کاهش رانندگی در بزرگراهها برای رسیدن به مرکز شهر میشود.
مت ترانچین مدیر اجرایی یک کمیته سیاسی در دالاس است که از حذف این بزرگراه حمایت کرده و آن را امری بی‌سابقه می‌داند.
گزینه‌های مختلف این طرح شهری تنها به ذکر سناریوهای مختلف ترافیکی اکتفا نکرده و تأثیرات اقتصادی بر روی مناطق مختلف اجرای هر سناریو را نیز موردبررسی قرار می‌دهند. برخی از سناریوها مثل کوتاه کردن بزرگراه 30 میتواند باعث آزاد شدن زمین‌ها و اتصال خیابان‌ها به یکدیگر شود که ایجاد هزاران شغل و صدها میلیون دلار سود اقتصادی را در پی دارد.
در این گزارش به‌صراحت اشاره میشود که باوجوداینکه بزرگراه‌هایی مانند بزرگراه 30 موجب سهولت دسترسی ساکنین حومه شهر به محل کارشان در مرکز شهر شده است اما از سوی دیگر باعث تکه‌تکه شدن محلات به‌خصوص در مناطق جنوبی دالاس شده اند که پیامدهایی چون ارزش پایین قیمت زمین و کاهش ارتباط بین محلات شهر را به دنبال داشته است.
این گزارش اشاره می‌کند که بسیاری از خطوط عبور خودرو خیابان‌های شهری را می‌توان به عبور دوچرخه یا اتوبوس اختصاص داد و برای مثال پیشنهاد می‌کند که خطوط عبور خودروی بین پارک ویکتوری و محله دیزاین تماماً به پیاده راه تبدیل شوند.
در صورت تحقق این طرح هر شهروند در دالاس از یک هسته شهری احیاشده و قابل پیاده‌روی نفع خواهد برد خصوصاً شهروندانی که هرروز به اجبار مسیری طولانی از جنوب به شمال شهر را طی میکنند.
در گذشته نیز بسیاری از شهرهای بزرگ جهان، ازجمله نیویورک، پاریس و سئول، با حذف بزرگراه‌های خود، اقدام به احداث بوستان‌های شهری، بلوارهای جذاب (برای پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و خرید) و ساخت محله‌های مسکونی- تجاری کرده‌اند. به نظر میرسد که تبدیل کلان‌شهرهای آلوده امروز دنیا به شهرهای پاکِ آینده مستلزم فاصله گرفتن از برنامه‌ریزی و مدیریت شهری مبتنی بر خودرو باشد.