BIM تقریبا در دو دهه گذشته برای استخراج اطلاعات مدلسازی سه بعدی از نقشه های دوبعدی معرفی شده است. بسیاری بر این عقیده هستند که BIM روشی برای جلوگیری از خطاهای اجرایی، در همان مراحل اولیه طراحی است، به علاوه می تواند یک برنامه زمان بندی دقیق برای اجرا در اختیار مجریان قرار دهد. BIM به طور کلی به عنوان واژه ای فراگیر برای معرفی اعمالی که در طراحی به کمک کامپیوتر (Computer Aided Design (CAD)) صورت می گیرد، استفاده می شود که شامل ارائه سهبعدی هندسی و عملکردی به همراه روابط فضایی است. کانسپت BIM به عنوان وسیلهای برای افزایش کارایی، کاهش هزینه و مدیریت همه جانبه در تمامی مراحل اجرا در صنعت ساختوساز مورد بهره برداری قرار می گیرد.
مدلسازی سه بعدی در اوایل دهه هفتاد میلادی بر اساس تکنولوژیهای CAD، در صنایع گوناگون استفاده گردید. کانسپت BIM برای بهبود ساخت و ساز در اوایل سال 2000 معرفی شد و در پی اضافه نمودن اطلاعاتی در زمینه طراحی سه بعدی، مصالح، دوره زندگی (Life cycle) و … برای عناصر طراحی شده در ساختمان است. در ابتدا نرم افزار Bravo، به عنوان ابزاری برای طراحی مکانیکی استفاده شد و در اوایل دهه 80 میلادی اتودسک به عنوانی رقیبی برای نرم افزارهای کامپیوتری معرفی گردید. مدلسازی اطلاعاتی ساختمان یا BIM، به طور گسترده ای در معماری، مهندسی و صنعت ساخت و ساز مورد استقبال قرار گرفته است. استاندارد ملی ایالات متحده آمریکا (U.S. National BIM standard) برای BIM، آن را به صوت زیر تعریف نموده است:
ارائه دیجیتالی جنبه های فیزیکی و عملکردی یک ساختمان (Facility) یا به عبارتی دانش به اشتراک گذاشته شده اطلاعات در رابطه با یک جزء، که مبنایی برای تصمیم گیریها در تمام طول دوره ساختمان از مراحل ابتدایی طراحی تا تخریب را فراهم میکند. بدون شک BIM به عنوان نسل آینده برای افزایش بهره وری شرکتهای معماری، مهندسی و ساخت وساز مطرح است.
BIM به عنوان رابط بین تمامی دست اندرکاران پروژه
استاندارد ملی BIM در آمریکا از جمله محاسن BIM را نه تنها کاهش هزینه ها، بلکه سهولت در رسیدن نتیجه مطلوب می داند. این استاندارد همچنین بیان می کند که در بین سال های 2010 تا 2014 آگاهی و استفاده از BIM از 13% به 48% افزایش یافته است. استفاده از BIM محاسن بیشماری در زمینه تکنیکی، مدیریت دانش، استانداردسازی و … دارد. مدلسازی دیجیتال جنبههای فیزیکی و عملکردی ساختمان، امکان انتقال دادهها بین نرم افزارهای مختلف در یک گروه متشکل از رشته های مختلف را فراهم میآورد، که این اطلاعات در تمامی مراحل ساخت در دسترس هستند. BIM اطلاعات مختلف مربوط به ساختمان در زمینه هندسه، روابط فضایی، آنالیز نور، اطلاعات جغرافیایی، ویژگیهای مصالح ساختمانی، قیمت، مقدار کربن و … را ترکیب میکند.
BIM در رابطه با ساختمان های موجود نیز می تواند در زمینه مدیریت تأسیسات، نگهداری ساختمان، کنترل کیفیت، مدیریت انرژی و مدریت بحران مورد استفاده قرار گیرد. BIM به طور عمده شامل مدل های سه بعدی و منابع اطلاعاتی است که مهندسان، معماران و پیمانکاران می توانند روند ساخت پروژه را شبیه سازی کنند. این سیستم به آن ها این اجازه را می دهد که در تمامی مراحل پروژه یک مدلسازی مجازی مشترک بین تمامی دست اندرکاران به اشتراک گذاشته می شود.
استفاده از BIM برای طراحی یک ساختمان سبز
بازگشت سرمایه ((Return on investment (ROI)، یکی از نتایج قابل توجه استفاده از BIM است که توسط پژوهش های متعددی اثبات شده است و مزایای کوتاه مدت و بلند مدتی دارد. برای افزایش اثر متقابل اعضای تیم طراحی در طراحی ساختمان های با کارایی بالا ، BIM نقش مهمی در تصمیم گیری برای طراحی هر جزء دارد. پیمانکاران نیز در افزایش استفاده از BIM در دورهی ساخت و نگهداری ساختمان نقش زیادی دارند. مهم ترین دلایلی که مربوط به عدم پذیرش BIM است، شامل کمبود تقاضا، هزینه و مسائل مربوط به قابلیت همکاری تیم های مختلف است. بسیاری از این مسائل ناشی از کمبود تجربه و تکنیک های لازم است. استفاده از BIM موجب افزایش رضایت کارفرمایان، افزایش همکاری تیمی بین گروه های مختلف، بهبود اشتراک گذاری اطلاعات مختلف پروژه، کنترل اطلاعات و رسیدن به ساختمانی سبز است.
شکل زیر نشان دهنده مدلسازی اطلاعاتی ساختمان در نرم افزار رویت است که امکان دید بهتر به طرح و پیش بینی خطا را می دهد.
:References
Kubba. Sam, Handbook of Green Building Design & Construction, 2017, Elsevier, 227-256
Ghaffarianhoseini Ali, Tookey J, Naismith N, et al. Building Information Modelling (BIM) uptake: Clear benefits, understanding its implementation, risks and challenges, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Article in Press
Wong J, Zhou, J. Enhancing environmental sustainability over building life cycles through green BIM: A review, Automation in Construction, 2015, 57, 156-165
تلفن : 031-33932330
فاكس : 031-33932331
info@pezhvaktarh.ir - pezhvak-co@istt.ir