امروزه، موضوع تأمین تردد ایمن در سطح شبکه راههای درونشهری و برونشهری یکی از اصول اساسی حاکم بر مهندسی راه، ترافیک و برنامه ریزي حملونقل است، به طوری که ايمني حملونقل يكي از دغدغههاي مهم کشورهاي پيشرفته ميباشد و اين کشورها با انجام مطالعات آماري و تحليلهای گسترده در اين زمينه، سعي در شناخت موضوع و يافتن راهحلهاي مناسب جهت كاهش خطرات (عوامل) تصادفات دارند.
در کشور ما نیز به دليل عدم وجود راههاي آبي داخلي از يک سو و عدم گستردگي و پوشش کافي شبکه ريلي از سوي ديگر، اهميت ایمنی حملونقل جادهاي از جایگاه ویژهای برخوردار است. آمار ارائه شده نشان میدهد که تلفات ناشی از تصادفات رانندگی همچنان دومین عامل مرگ و میر در کشور تلقی میشود. از اینرو جهت کاهش و کنترل تصادفات، شناسایی و به کارگیری روشهای نوین از اهمیت زیادی برخوردار است.
ارزیابی و مدیریت ریسک تصادفات از جمله روشهای نوینی است که امروزه در کشورهای پیشرفته به آن توجه ویژهای شده است. تفاوت عمده این روش با روشهای رایج تحلیل تصادفات، نظیر پیشبینی تصادفات و شناسایی نقاط حادثهخیز این است که در این روشها با شاخصهای فراوانی تصادفات یا شدت تصادفات به تحلیل میپردازند؛ در حالی که در روش نوین ارزیابی ریسک، همزمان فراوانی و شدت بروز تصادفات در نظر گرفته میشود. از دیگر نقاط قوت و برجسته این روش نوین، شناسایی خطرات(عوامل) تصادفات در کنار اولویتبندی قظعات راه است.
در همین راستا نرمافزار “ارزیابی و مدیریت ریسک تصادفات” بهمنظور کنترل عوامل تصادفات جادهای و ارتقای سطح ایمنی در سال 1396 به سفارش اداره کل راهداری و حمل و نقل جادهای استان اصفهان، توسط شرکت دانش بنیان پژواک طرح ایرانیان تهیهشده است. نرمافزار بر پایه اصول و مبانی استاندارد مدیریت و ارزیابی ریسک با هدف کاهش احتمال وقوع تصادفات، کاهش شدت و خسارات ناشی از تصادفات و افزایش سطح آگاهی مسئولین و برنامهریزان حوزه حملونقل و ایمنی طراحی شده است. نرم افزار به گونه ای طراحی گردیده که پس از انجام مطالعات پایه ویژه راه های هر استان، امکان استفاده و بهره برداری آن برای سایر استان ها نیز میسر گردد.
در این نرمافزار به کمک روش مدیریت و ارزیابی ریسک، تصادفات محورهای مختلف مورد تحلیل قرار گرفته و پس از تعیین خطرات بحرانی هر قطعه از محور، الگویی به منظور اولویتبندی اصلاح قطعات راه ارائه میشود. در نهایت، با هدف کاهش تعداد تصادفات و تلفات جادهای، راهکارهای اجرایی و منطقی برای هر خطر پبشنهاد داده میشود و به مسئولین این امکان داده شده که با نگرش تخصصی خود از بین راهکارهای ارائه شده، بهترین را انتخاب نمایند. به عبارتی دیگر رویکرد اصلی نرمافزار “ارزیابی و مدیریت ریسک تصادفات”، شناسایی خطرات، تعیین ریسک تصادفات و ارائه راهکارها در قطعات راه است که برای اولین بار در کشور ما در حوزه تصادفات مورد مطالعه قرار گرفته است.
از ویژگیهای برجسته نرمافزار، امکان تغییر، حذف و افزودن خطرات مختلف و روشهای تخصیص آنها به تصادفات میباشد. این قابلیت موجب افزایش دقت در مرحله معرفی خطرات و روشهای تخصیص آنها و به طور کلی پیشبرد بهتر مدیریت ریسک تصادفات در سالهای آینده میشود.
به طور خلاصه از دیگر ویژگیهای برجسته نرمافزار میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
• بارگذاری اطلاعات تصادفات دریافت شده از پلیس
• امکان ویرایش اطلاعات تصادفات در نرمافزار
• تشخیص خودکار محل وقوع تصادفات
• تعیین خطرات و روشهای تخصیص خطرات به تصادفات و قابلیت ویرایش آنها
• تحلیل تصادفات براساس رویکرد چند علتی به جای رویکرد تک علتی
• ارائه ماتریس ریسک و تعیین سطوح ریسک قابل قبول، قابل تحمل و غیر قابل قبول
• قابلیت محاسبه احتمال، شدت و ریسک انواع خطرات در قطعه راههای مورد نظر بر پایه اصول و مبانی استاندارد ارزیابی ریسک
• ارائه نتایج براساس بازه زمانی و مکانی مشخص شده و امکان ذخیره آن
• امکان مشاهده قطعه راهها بر نقشههای راه
• ارائه برنامه عملیاتی و راهکارهای متناسب با علل(خطرات) به صورت کوتاهمدت، میانمدت بلندمدت و در قالب استراتژیهای مختلف
• نمایش تراکم تصادفات بر نقشههای راه
• امکان ذخیره اطلاعات استخراج شده از تحلیل کنونی نرمافزار و استفاده آن در تحلیلهای آتی
• Web base بودن نرم افزار و امکان تعریف کاربری های مختلف
نتایج نرمافزار “ارزیابی و مدیریت ریسک تصادفات” در قالب چهار خروجی قابل مشاهده است. هر یک از این خروجیها به صورت جدول نمایش داده میشوند و همچنین با درنظرگیری امکان اتصال نرمافزار به نقشههای راه، قابلیت مشاهده قطعات با ریسکهای مختلف بر روی نقشه نیز فراهم شده است.
خروجیهای اصلی نرمافزار عبارتاند از :
• اولویتبندی ریسک قطعه- خطر
• اولویتبندی ریسک خطرات در قطعه/ محوری مشخص
• اولویتبندی کلی خطرات
• سهم عوامل سهگانه
• موقعیت مکانی تصادفات
ارائه خروجیهای مختلف به مدیران و کارشناسان این امکان را میدهد که متناسب با دیدگاه تخصصی خود در راستای کاهش تصادفات و ارتقای ایمنی اقدام نمایند. به طور مثال گاهی بنابر دیدگاه تخصصی کارشناسان، هدف حذف یا کاهش خطری ویژه است و گاهی هدف رفع تصادفات یک قطعه مشخص است که ارائه خروجیهای متنوع این امکان را برای تحقق اهداف مدیران فراهم ساخته است. لازم به ذکر است که در بخش نتایج، امکان ذخیره اطلاعات استخراج شده از تحلیل کنونی نرمافزار و استفاده آن در تحلیلهای آتی فراهم و از این طریق امکان مدیریت ریسک تصادفات برای سالهای متوالی در کشور تامین شده است.
تلفن : 031-33932330
فاكس : 031-33932331
info@pezhvaktarh.ir - pezhvak-co@istt.ir